Domates
Orta Açe’nin yüksek bölgelerinde domates üretimi gerçekleştirilmektedir. Tür geliştirme ve üretim çeşitliliği bağlamında yatırımlara açık bir alandır. Diğer kimi sebze üretiminde olduğu gibi, Kuzey Sumatra’da Medan sınırları içerisindeki Brestagi ile benzer iklim özelliklerine sahip olan Orta Açe’nin geniş tarım arazilerinde ürün geliştirme çalışmaları için elverişli yatırım olanakları bulunmaktadır. Açe’de üretilecek kaliteli domates sadece yerli pazar ihtiyacını karşılamakla kalmayacak, ulusal ve uluslararası pazara açılma olanağı sunacaktır.
Domates, Açe mutfağında soğuk içecekler arasında, tıpkı salatalık suyu gibi ‘domates suyunun’ önemli bir yeri bulunuyor. Ayrıca, gerek Açe gerekse Endonezya mutfağının ihtiyaç duyduğu sos ihtiyacı temelde domatesten sağlandığı göz önüne alındığında domates üretimine ilave olarak yan sektörlerin hayata geçirilmesi mümkün.
Patates
Patates, Orta Açe’de Gayo platosu ve Güney Açe’de yetiştirilmektedir. Ürün kalitesinin yakalanması halinde yurt dışı pazarlarına açılmak mümkündür. Bunun ilk ipuçları ilk defa 2008 yılında Singapur’a yapılan ihracat oluşturdu. Mutfakların vazgeçilmez temel gıda maddesi olan patates, aynı zamanda, çeşitli baharatlar ve soslarla imal edilen patates kızartması (cips) her yaş grubunun vazgeçilmez çerezidir.
Mısır
Mısır yetiştiriciliği yeni yeni gelişmekte olan bir alan. Özellikle tsunami sonrasında Güney Kore hükümeti tarım bakanlığı başkent Banda Açe’ye birbuçuk saat mesafedeki tarım üretme çiftliğinde dört tür mısır üretimi deneme aşamasında. İlk ürünün 2010 yılında alınması bekleniyor. Mevcut üretim genelde kaynamış ve közde mısır şeklinde tüketilirken, yakın ve orta vadede mısır yağı, mısır unu üretimine kapı aralanacağına ve hayvancılık sektöründe yem olarak kullanılmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Orta Açe Gayo platosunda değişik türlerde portakal plantasyonları bulunmaktadır. Bunlar arasında en iyi bilineni Keprok türü Portakal’dır. Ürün kalitesinin artırılmasının yanı sıra, salt meyve tüketiminin ötesinde meyve suyu, reçel vb. yan ürünlerin imalatı konusunda yatırımlar mümkündür.
Ananas
Lezzetli tropik meyvelerinin başında gelen pineapple, gündelik meyve tüketiminde önemli bir yer tutmaktadır. Genelde Gayo platosunda yetiştirilmekle birlikte Açe coğrafyasında yaygındır. Meyve olarak tüketiminin yanı sıra, meyve suyu, dondurma ve kek gibi pastahane ürünleri hammaddesi ve marmelat gibi çeşitli varyasyonlarda üretime elverişlidir.
Dr. Mehmet Özay
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder